Kształt Obrony Cywilnej w Polsce normuje Protokół Dodatkowy I do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r., dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz.U. 1992, Nr 41, poz. 175), który Rzeczpospolita Polska przyjęła 19 września 1991 roku.

Obrona cywilna ma na celu:

• ochronę ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury;
• ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny;
• współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków.

Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi przeznaczonymi do wykonywania zadań obrony cywilnej są formacje obrony cywilnej. Terenowe formacje tworzą wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast) – w drodze zarządzenia, uwzględniając w szczególności: skalę występujących zagrożeń, rodzaj formacji, ich przeznaczenie oraz stan osobowy i organizację wewnętrzną. Formacje obrony cywilnej mogą tworzyć także pracodawcy.

Zadania obrony cywilnej obejmują w szczególności:

• wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie,
• organizowanie ewakuacji ludności,
• przygotowanie budowli ochronnych,
• zaopatrywanie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej,
• zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia,
• organizowanie i prowadzenie akcji ratunkowych,
• udzielanie poszkodowanym pomocy medycznej,
• walkę z pożarami,

• przygotowanie oraz prowadzenie likwidacji skażeń i zakażeń,
• ochrona żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania,
• organizowanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia dla poszkodowanej ludności,
• zabezpieczenie dóbr kultury, urządzeń użyteczności publicznej, ważnej dokumentacji,
• doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomocy w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej,
• doraźną pomoc w przywracaniu i utrzymaniu porządku w strefach dotkniętych klęskami,
• doraźną pomoc w grzebaniu zmarłych.

W czasie pokoju:

• działalność planistyczną i prace organizacyjne,
• działalność szkoleniową i upowszechniającą w zakresie problematyki obrony cywilnej,
• przygotowanie ludności do uczestnictwa w powszechnej samoobronie.